Özgürlük İhtiyacı Nedir?
Abraham Maslow’ a ait ihtiyaçlar piramidini bilmemiz üzerine, insanın doğumundan itibaren hayatının sonuna kadar birtakım ihtiyaçları vardır.
Maslow’ un bilinen modeline göre, insanın fizyolojik ihtiyaçları önde gelir. Fizyolojik ihtiyaçlardan kasıt, yeme, barınma, cinsellik ve uyku’dur. Bu ihtiyaçlarımız karşılandıktan sonra diğer bir ihtiyaca geçiş yaparız.
Güvenlik. Bu basamaktaki ihtiyaç ise, fizyolojik ihtiyaçlarımızı yerine getirmedeki tatmine duyduğumuz ihtiyaçtır.
Güvenlik ihtiyacından sonra kişi, diğer basamak olan sevgi ihtiyacı hissetmeye başlar. Sevilmek, sevmek ve ait hissetmek ister. Kişi bundan da tatmin olursa diğer bir ihtiyaç basamağına geçer.
Bu basamaktaki ihtiyaç ise, saygıdır. İnsan karşısında ki partneri, akranı vb. kişilerle beceri alanında onlara karşı yeterli hissetmeye ihtiyaç duyar. Bu sayede içgüdüsel beceriler geliştirilir.
Saygı ihtiyacından sonra kişi, kendini geliştirmeye müsait olur ve hayat boyu devam eder.
Maslow’ un teorisine göre ise özgürlük ihtiyacı, saygı kategorisinde işlenmektedir. Ancak saygı ve özgürlük ihtiyacı birbirinden ayrı kavramlardır ve birçok yönden ayrılırlar.
Saygı İhtiyacı;
Kişi saygı ihtiyacını beceriler kazanarak sağlar. Çevremizdeki yaşıtlarımızla kendimizi kıyaslarız. Eğer ortamımıza göre yeterli düzeyde isek, kendimizi yetkin hissederiz.
Saygı ihtiyacını alabilmek için gereğinden fazla iyi olmaya gerek yoktur. Oluşturmuş olduğumuz çevre ile yeterliliğimiz uyuşuyorsa bu kişi için yeterli hale gelir. Bu sayede bir yarışma içerisinde oluruz ve rakiplerimiz ise olduğumuz ortamdaki insanlardır.
Bununla birlikte ortamımız ve kendimiz arasındaki yeterliliği ölçmemiz, hayatla baş edebilme derecemizi gösterir. Kısacası kendimizi yeterli hissediyorsak başka insanlar ile yarış halinde olmayız.
Özgürlüğün en geniş tanımıyla, istenen şeyi, istenilen zamanda, istenilen yerde, istenilen kişiyle hiç kimsenin baskısında kalmadan istenilen kadar yapabilme ihtiyacı olarak tanımlayabiliriz.
Her insan özgürlüğü farklı şekillerde tanımlamışlardır. Örnek olarak; istenilen bir yer veya mekanda özgürce koşabilmek, saatlerce gökyüzünü doyasıya izlemek gibi.
İstenileni istenilen zamanda yapabilme özgürlüğüne duyulan ihtiyacı karşılayabilen bireyler, yaşamlarında yeterli olduğu durumlar ile bunlara karşı uyumlu olan sorumlulukları kolayca ayırt edebilir ve hazır duruma gelebilirler.
Bu kişiler özgür hissedebilirler ancak bazı zamanlar belirli zamanlar için bundan vazgeçebilirler.
Özgürlük, bir başka deyişle bağımsızlık ihtiyacı ciddi şekilde engellenmiş veya engellenen, ayrıca kendine özgü olmak üzere, özgürlük ihtiyacını tam anlamıyla karşılayamayan kişiler, hayatlarındaki bu dönemi daha sağlıklı geçiren bireylere göre daha sıkıntılı yaşarlar.
Kişi, özgürlük ihtiyacını karşılayamayacağını düşünerek uyumsuz davranışlar sergileyebilir veya insanın yapısında olan garantiye alma güdüsü ile, özgürlüklerini garantiye almak için hayata karşı bir çok alanda gereğinden fazla çaba sarf etmek zorunda kalabilirler.
Kötüye kullanım yollarından örnek verecek olursak kişi, alkol, uyuşturucu, yeme bozukluğu gibi yararı olmayan davranışlara yatkın olabilir.